Czy specjalizacja w coachingu jest potrzebna? Jakie są korzyści specjalizacji z punktu widzenia coacha i klienta? Czym jest life coaching i business coaching? W tym artykule rozwiewam wątpliwości dotyczące specjalizacji coachingowych i omawiam ich główne rodzaje.
Czy specjalizacja w coachingu jest potrzebna?
Coaching pomaga uwolnić potencjał, osiągnąć zamierzone cele i skutecznie wprowadzić zmiany w naszym życiu. Rolą coacha jest zadawanie pytań, skłaniających do szukania odpowiedzi i samodzielnego wyciągania wniosków. (Więcej o definicji coachingu i przebiegu całego procesu pisałam w artykule: Czym jest coaching i jakie przynosi korzyści?).
W coachingu przyjmujemy, że to klient jest ekspertem od swojego życia, a coach tylko pomaga mu znaleźć właściwe odpowiedzi. Naturalnie rodzi się więc pytanie:
Jeśli coach nie doradza i nie daje gotowych rozwiązań, to czy musi znać się na temacie, z którym przychodzi klient? Moim zdaniem – i nie jestem w tej ocenie odosobniona – nie musi.
Widziałam sesje, w których coach nie wiedział jaki jest problem klienta (nie został on podany), a i tak był w stanie skutecznie mu pomóc. Oczywiście jest to przykład ekstremalny i w normalnym przebiegu sesji dużo czasu poświęca się na dookreślenie konkretnego celu i rozmawia o szczegółach problemu.
Co ciekawe, uszczegółowienie potrzebne jest nie tyle coachowi (do jego wiedzy o problemie), co klientowi. Określenie celu pomaga klientowi spojrzeć na sprawę z wielu perspektyw i zdefiniować, co realnie jest przyczyną dyskomfortu. W większości przypadków do coacha przychodzi się właśnie z powodu odczuwanego dyskomfortu w konkretnej sferze życia. Opowiadanie o problemie, ubieranie go w słowa, samo w sobie często jest już istotnym krokiem w stronę znalezienia rozwiązania.
Co daje specjalizacja w coachingu?
Jeśli więc coach nie musi znać się na temacie, który leży u podstaw problemu klienta, po co istnieją specjalizacje coachingowe? Jest kilka powodów.
Specjalizacja daje klientowi poczucie bezpieczeństwa
Jeśli mamy jakiś problem, to szukamy specjalisty, który pomoże nam go rozwiązać.
Świadomość, że udajemy się do specjalisty w konkretnej dziedzinie daje nam poczucie bezpieczeństwa i już na starcie buduje zaufanie do coacha.
Rozumowanie jest proste – skoro coach specjalizuje się w danym temacie, to na pewno miał już wielu klientów z podobnym problemem. Bazujemy tutaj na doświadczeniu danego coacha w konkretnej dziedzinie. Zyskujemy większy komfort psychiczny i wiarę w to, że nasz problem zostanie rozwiązany.
Czy faktycznie tak to działa? Jak już wspomniałam, według mnie coach nie musi być specjalistą w konkretnym temacie.
Ekspertyza i doświadczenie coacha polegają nie na znajomości danej dziedziny, ale na znajomości zasad samego procesu coachingowego oraz, a może i przede wszystkim, na znajomości mechanizmów funkcjonowania człowieka.
Na rozumieniu tego jak działamy, co nas motywuje, co nam pomaga, a co nas powstrzymuje przed działaniem. Coach jest ekspertem od wspierania innych w rozwoju i pomagania im w znalezieniu odpowiedzi na swoje pytania. To jest jego prawdziwa specjalizacja.
Specjalizacja pomaga coachowi kierować ofertę do konkretnego klienta
To, że coach nie musi znać się na konkretnej dziedzinie wcale nie oznacza, że musi chcieć poruszać się po wielu różnych, niezwiązanych ze sobą obszarach. Każdy z nas ma inne zainteresowania i obszary w których chce się rozwijać i kształcić.
Dzięki specjalizacji, coach daje jasny sygnał jakimi tematami chce się zajmować i tym samym przyciąga klientów zainteresowanych dokładnie tym obszarem.
Potencjalny klient wie, że u danego coacha znajdzie pomoc, jakiej potrzebuje. Tworzy to sytuację wygraną po każdej ze stron: coach przyciąga dokładnie takie osoby, z jakimi chce pracować, a potencjalny klient ma pewność, że znajdzie zrozumienie dla swojego problemu. Z takim coachem łatwiej jest znaleźć wspólny język i jest większa szansa, że zadziała tzw. chemia. I tutaj przechodzimy do meritum.
Specjalizacja coachingową pomaga zbudować jasną, zrozumiałą dla klienta ofertę
Ofertę coachingu oceniamy w kilka sekund przebiegając wzrokiem po ekranie, tak samo jak w przypadku każdego innego produktu. Jasne hasła i komunikaty po prostu sprawdzają się najlepiej.
Doprecyzowanie specjalizacji coachingowej pomaga osiągnąć 3 rzeczy:
- określa typ klienta, jakiemu coach chce pomóc;
- definiuje problemy jakie coach pomaga rozwiązywać;
- określa spodziewany rezultat, do którego dążymy.
Odpowiednia specjalizacja pomaga uzyskać rekomendacje i dotrzeć do nowych potencjalnych klientów.
Specjalizacja daje klientowi poczucie, że:
- jest w stanie nawiązać dobrą relację z coachem i zbudować zaufanie (mają „wspólny język”);
- coach rozumie jego sytuację i problemy z jakimi się mierzy;
- ekspertyza coacha odpowiada dokładnie na jego potrzeby.
Jakie są rodzaje specjalizacji coachingowych?
Wiemy już, co dają specjalizacje coachingowe, czas więc na opisanie tych najczęściej spotykanych.
Zwyczajowo coaching dzieli się na 3 grupy:
- coaching indywidualny;
- coaching biznesowy;
- coaching grupowy.
W każdej z tych kategorii można wymienić wiele szczegółowych specjalizacji, ale w tym artykule skupię się na najbardziej podstawowych.
Coaching indywidualny
Coaching indywidualny dotyczy realizacji celów w życiu prywatnym, rozwoju osobistego i wydobywania swojego potencjału.
Jeśli zmagamy się z jakimś tematem w życiu prywatnym, potrzebujemy wsparcia w lepszej organizacji pracy, w relacjach, w układaniu codziennej rutyny, realizacji celów zdrowotnych czy edukacyjnych, to właśnie w ramach coachingu indywidualnego znajdziemy odpowiednią pomoc.
Główne specjalizacje w ramach coachingu indywidualnego:
- Life Coaching – to coaching skupiony na rozwoju osobistym, budowaniu lepszych relacji, życiu rodzinnym i realizacji wszelkiego rodzaju celów prywatnych (regularne uprawianie sportu, zdrowe odżywianie etc.);
- Coaching kariery – jest związany głównie z rozwojem zawodowym, wyborem ścieżki kariery, szukaniem nowego pomysłu na siebie lub zmianą pracy.
Coaching biznesowy
Coaching biznesowy dotyczy szeroko pojętego wsparcia dla biznesu. Jest skierowany głównie do przedsiębiorców/managerów, chcących rozwinąć swój biznes, skutecznie wspierać rozwój pracowników lub rozwinąć kompetencje zarządcze.
Istnieją dwa rodzaje coachingu biznesowego:
- bezpośredni – w procesie biorą udział tylko 2 osoby: coach i klient. Proces coachingowy może być opłacany przez firmę, ale nie bierze ona udziału w procesie i nie wyznacza celów coachingowych klienta.
- z udziałem sponsora – w procesie bierze udział coach, klient i sponsor. Sponsor (najczęściej przedstawiciel firmy opłacającej usługi coachingowe dla swoich pracowników) uczestniczy w wyznaczaniu celu na proces coachingowy, ale nie bierze udziału w sesjach.
Wartą wspomnienia specjalizacją w ramach coachingu biznesowego jest executive coaching:
- Executive coaching (inaczej coaching menedżerski) – specjalizacja nastawiona na kompleksowe wsparcie kadry zarządzającej.
Coaching grupowy
Coaching grupowy polega na wspólnej pracy w grupie kilku osób, które mierzą się z podobnymi wyzwaniami.
Wyróżniamy tutaj:
- Coaching zespołowy – Charakteryzuje się tym, że wszyscy uczestnicy grupy dobrze się znają i realizują wspólny cel. Ten typ coachingu jest często wykorzystywany w firmach, gdzie pozwala zaoszczędzić czas, jaki musieliby poświęcić pracownicy na spotkaniach indywidualnych i wymaga mniejszej ilości godzin szkoleniowych po stronie coacha. Coaching zespołowy jest szczególnie skuteczny w budowaniu jedności grupy i zarządzaniu konfliktami.
- Group life coaching – W tym przypadku uczestnicy coachingu nie muszą się znać, każdy z nich ma indywidualne cele, ale łączą ich podobne problemy i wyzwania jakie przed nimi stoją. Ten rodzaj coachingu sprawdza się w grupach wsparcia, w mastermindach i grupach fokusowych.
W coachingu grupowym może brać udział więcej niż jeden coach.
Podsumowanie
Specjalizacja w coachingu pomaga klientowi znaleźć coacha, który potrafi pomóc mu rozwiązać konkretny problem i jasno określa rezultaty, jakich może się spodziewać. Pomaga zbudować zaufanie i daje większe poczucie bezpieczeństwa. Coaching zwyczajowo dzielimy na indywidualny (skierowany do jednostki), biznesowy (skierowany do firm/przedsiębiorców) i grupowy (przeznaczony dla dwóch i więcej osób).
Ja w swojej pracy skupiam się na coachingu w oparciu o kluczowe wartości. Wierzę, że cele realizowane w zgodzie z sobą są skuteczniejsze i pozwalają długofalowo pracować z motywacją. Więcej o wartościach możesz przeczytać w artykułach: Czym są kluczowe wartości w życiu? i Kluczowe wartości w biznesie.
Chcesz nareszcie ruszyć z realizacją swoich celów? Umów się na bezpłatne spotkanie wstępne i sprawdź jak mogę Ci pomóc.
